-> Privé Pagina -> Verdriet
Rouwverwerking & Verdriet
Familie & Relaties
Rouwannonces plaats je in het lijfblad van de
overledene, of in de favoriete krant van zijn
beweners.
Zo stierven vroeger pastoors, dekens, missie-paters
en kanunniken exclusief in de Volkskrant.
Van echte prelaten werd het verscheiden gemeld
in de advertentiekolommen van het dagblad De
Tijd, want dat was toen een deftiger krant. Maar
De Tijd is indertijd opgeheven, en de Volkskrant
is al sinds 1965 geen katholiek dagblad voor Nederland meer,
dus katholieke doden hebben er
ook weinig meer te zoeken.
Waar zijn ze gebleven?
Postuum in diaspora geraakt, zou je haast zeggen.
Je komt ze landelijk nog wel tegen in Trouw
(Ooit prot.chr.) en in NRC Handelsblad (ooit
lib.) - onwennige omgevingen. Of waren zijzelf
met hun nabestaanden inmiddels al mee ontzuild
met de meerderheid van het volk?
Er is in de rouwritualiteit natuurlijk überhaupt
een hoop veranderd. Je hoeft bijvoorbeeld nauwelijks
meer aan zinloos geweld te sterven, of
zelfs de wildvreemdste voorbijgangers hebben de
neiging je met een tuiltje, een kaartje en een
knuffel de laatste eer te willen bewijzen: de dood
ais een goudmijn voor bloemisterij en speelgoedwinkel.
Die half-feestelijke kant aan het definitieve afscheid
zie je ook terug in de advertenties. Met de
simpele boodschap dat deze of gene er niet meer
is en daaronder de plaats en datum van de voorgenomen
uitvaart, neemt bijna niemand meer
genoegen. Er moeten gedichten bij, hele cv's, karakteristieken
en uitingen van ieders intens verdriet: het geschreven
equivalent van de tuiltjes,
de kaartjes en de knuffels.
En als het om een Bekende Nederlander gaat
wil het halve land behalve z'n eigen tuiltje ook
z'n eigen advertentie: ook vanonder de groene
zoden blijft de overledene nog even iets uitstralen
waar je bij wilt horen.
Los daarvan vraag ik me vaak af waarom de
ene krant zo veel méér doden bergt dan de andere.
Het is misschien niet een echt existentiële
vraag (ofschoon dus eigenlijk wél), maar je wilt
toch een antwoord. Zou men het bijvoorbeeld
sjieker vinden in NRC Handelsblad dood te zijn
gegaan dan in de Volkskrant? Dat kan: een zeker
snobisme kan tot over het graf reiken.
Of is de advertentieacquisitie bij de één alerter
dan bij de ander?
'Hoe? De hemel weet hoe. Maar dat is tot daar
aan toe', schreef Nijhoff aan het eind van een beroemd gedicht.
Je kunt er steeds feestelijker mee omgaan,
maar de dood blijft eenraadsel.
Jan Blokker - Raadsel
Gedeelten uit de column van woensdag 29 januari 2003 in de Volkskrant.
